AfvalWijzer op Radio Salto
AfvalWijzer op LinkedIn
“Probeer hem even. Niet perfect. Niet volmaakt. Maar ik vond het een van de beste politieke hulpmiddelen die ik in lange tijd heb gezien en bediend. (…) Ook als je kinderen hebt: die vinden hem tof. En toegankelijk… en ga stemmen.”
“Best verhelderend om te zien wat er afvalt bij bepaalde keuzes!”
“Geweldig! Zowel qua inhoud als qua vorm!”
AfvalWijzer – Persbericht lancering 4 oktober 2025
AfvalWijzer: nieuwe stemwijzer die partijen wegstreept op basis van waarden
De AfvalWijzer (afvalwijzer.org) is een nieuwe stemwijzer voor twijfelaars, die is gebaseerd op waarden en idealen. Partijen vallen stap voor stap af bij het beantwoorden van vragen. Het is een idealistisch onafhankelijk project vanuit Stichting Cultuurbord.
Initiatiefnemer Mandy Leeuwis (strateeg bij de gemeente Utrecht): “De naam verwijst naar het wegstrepen van partijen. Partijen die afvallen, verdwijnen in de prullenbak. Ons doel is om mensen te laten stemmen op basis van wat ze écht belangrijk vinden en dat is dus niet op een leuke smoel in een stom TV-programma. Ik zag vorig jaar een goede video-essay over de StemWijzer van kritiek-kanaal De Snijtafel (https://www.youtube.com/watch?v=vWoM6b5GCt4). Aan het einde van de aflevering vertelt – sociaal advocaat – Ewout Jansen hoe het volgens hem wel moet. Ik heb dat met hem doorgedacht, een webdeveloper gezocht en de rest van het team verzameld. Zelf heb ik vooral mijn kennis op het gebied van publieke waarden en veranderkunde toegevoegd. Naast dit project werk ik als ambtenaar en dat maakt het ook wel spannend om naar buiten te treden. Ik denk echter dat iedereen gebaat is bij een betere StemWijzer dan we nu hebben.”
Mede-initiatiefnemer Ewout Jansen: “De vragen in de StemWijzer zijn vaak onbegrijpelijk. Dat is heus niet omdat iedereen zo dom is. De stellingen zijn geschikt voor jarenlang fundamenteel onderzoek, niet om snel wat aan te klikken. Ik vind het klimaat bijvoorbeeld best belangrijk, maar ik heb geen idee of je CO2 onder de grond op moet slaan of niet. De tegengestelde mitsen en maren die partijen in de toelichting verstoppen, maken de werkelijke standpunten achter ‘oneens’ of ‘eens’ vaak praktisch hetzelfde. De uitkomst wordt dan willekeurig. Partijen geven te vaak tactisch antwoord. Er wordt dan ook veel te veel samengewerkt met politieke partijen. Onze AfvalWijzer gaat sneller, is onafhankelijk en simpelweg veel beter te begrijpen.”
De AfvalWijzer geeft soms al na enkele vragen een uitkomst. Dat is vaak één partij, maar het kunnen er ook meer zijn. Daarom geeft de wijzer ook tips voor twijfelaars. Mandy Leeuwis: “Voor onze ‘twijfeltips’ hebben we voor elke partij een kernwaarde en een kernvraag gekozen als aanmoediging te stemmen op wat je belangrijk vindt.”
Ondanks dat het een vrijwilligersproject is, organiseert Stichting Cultuurbord een crowdfunding om de AfvalWijzer duurzaam te kunnen blijven maken. Als er 15.000 euro wordt opgehaald, belooft de organisatie voortaan voor elke verkiezing een AfvalWijzer te maken. De teller staat nu op 5.000 euro. Er kan gedoneerd worden via de website.